Tokat tarih boyunca önemli bir yerleşim merkezi olmuştur. Özellikle Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde çok sayıda cami yaptırılmıştır. Bu camilerde taş işçiliğinin güzel örneklerini bulmak oldukça mümkün olmaktadır. Gelin hep birlikte geçmişten bu güne kadar gelen tarihi camilere bakalım.
ALİ PAŞA CAMİ
Şehir merkezindedir. 2.Selim zamanında 1572 yılında yaptırılmıştır.Cami, hamam ve türbeden oluşan külliyedir.Ali Paşanın eşi ve oğlu Mustafa Bey ‘in türbeleri de camii avlusundadır.16.Yüzyıl Osmanlı Cami mimarisinin özelliklerini taşıyan ve Mimar Sinan ekolünde yapılan caminin kare olan ana mekanı üzerinde tek kubbesi ve tek minaresi vardır. Halk arasında “Meydan Caminin kapısı Ali Paşa Caminin yapısı” deyimi yaygındır.
BEHZAT CAMİ
İl merkezinde Behzat çarşısında Behzat çayı yanındadır.Kanuni Sultan Süleyman zamanında hoca Behzat tarafından 1535 yılında yaptırılmıştır.Kesme taştan güzel bir minaresi olan camiinin yanındaki mezar Hacı Behzat’a aittir.
MEYDAN CAMİ
Sultan 11.Beyazıt’ın annesi Gülbahar Hatun adına yaptırdığı camii kayıtlarda “Hatuniye Cami” olarak geçmektedir.Meydan mahallesinde adını aldığı geniş bir alan üzerinde 1485 yılında yaptırılmıştır.Tokat’ta yapılmış en güzel Osmanlı eserlerinden birisidir.Kesme taştan inşa edilmiş, ana mekan üzerinde tek minaresi ve 6 sütundan oluşan 5 kubbeli son cemaat yeri vardır.Meydan camiinin Selçuklu tarzı Skalaktitlerle işlenmiş mermer portalı ve künde kari tekniğinde yapılmış ahşap kapı kanatları birer sanat şaheseridir.
ULU CAMİ
Tokat’ta orijinalliğini en fazla koruyan tarihi eserlerden biri olan Ulu Camii, moloz ve kesme taşlardan yapılmıştır.Üst örtüyü taşıyan dörtgen ayak ve ayakları birbirine bağlayan kemer yüzeylerinde orijinal kalem işi süslemeler yer almaktadır.Ahşap üst örtüde künde kari tekniğinde yazılmış ahşap panolar ve yaldızlı boyalı bezemeler muhteşem bir görüntüye sahiptir.
TAKYECİLER CAMİ
Diğer camilere göre daha değişik üslubu olan Takyeciler Cami'nin yapıldığı tarih bilinmemektedir.Camide moloz ve kesme taştan yapılmış mekan ve kolonlar üzerinde 9 kubbe bulunmaktadır.
Garipler Camii
Pazarcık mahallesinde bulunan Garipler Camii Tokat’ın en eski camisidir.Danişment Gümüştekin Ahmet Gazi bu camii 1074 yılında yaptırmıştır.Orijinal minaresi XI.yüzyıl Türk tuğla işçiliğinin güzel örneklerinden biridir.Renkli çinilerle süslenmiştir.