Devenin Hörgüçlerin de Ne Bulunur?

Deve uzun bacaklarıyla uzun ve eğri boynuyla ve sırtında ki kamburuyla nam yapmış, iri cüsseli, geviş getiren, memeli ve evcil bir hayvandır. Devenin girintili çıkıntılı vücudunu veya develer hakkında sorular sordunuz mu kendinize eğer sorduysanız doğru adrestesiniz. İşte develer hakkında...

Deve her türlü araziye uygun ayaklarıyla, besin deposu hörgüçleriyle, ısıysa karşı yalıtkan kürkleriyle, kumdan korunma özelliğine sahip başlarıyla çok özel bir hayvandır. Deveyi özel bir canlı yapan en ağır ve olumsuz şartlardan bile etkilenmeyen vücut yapılarıdır. Develer öylesine dayanıklı bir vücut yapısına sahiplerdir ki açlık ve susuzluğa aylarca dayanabilmekte ve sırtlarında yüzlerce kilo ağırlıkla, günlerce hiç durmadan yürüyebilmektedirler. Bir devenin ömrü yaklaşık 40-50 yıldır. Bu hayvanların ölümü genellikle böbreklerinde biriken ürenin kana karışması sonucu olmaktadır. Yaşadığı yerler ise Asya, Avrupa ve Amerika’nın çöllük bölgeleridir. Tarih boyunca özellikle Sümerler, Hititler ve İranlılar deveyi ordularında kullanmışlardır. Araplar ve Romanlılar da deveden faydalanmışlardır. Büyük Sahra ve diğer çöl bölgelerinde bugün bile göçebe kavimlerinin hayatında yük ve binek hayvanı olarak önemli bir yer tuttuğu gibi, etinden ve sütünden de büyük ölçüde faydalanılmaktadır. Açlık ve susuzluğa günlerce hatta aylarca dayanabilmesinden dolayı sıcak ve kuru memleketlerde atın yerini almıştır. Deveye Arap ülkelerinde cemel ya da ibil denilir. Tüylü olanına bahur dişisine naka ve ya maye yavrusuna buduk, kuşek, torok ya da çal denilmektedir. Yaşıt olanlara yelek, iki yaşındakilere taylak, üç yaşındakilere huveydi isimleri verilebilmektedir. Aynı zamanda develer sallana sallana yürüdüklerinden dolayı çöl gemisi de denilmektedir. Develerin hörgüçlerinde su bulunduğu ve uzun çöl yolculuklarında bu suyu kullandıkları doğru değildir. Eğer develerin hörgüçleri su ile dolu olsaydı, bu su sırtlarında sağa sola hareket edeceğinden dolayı dengelerini kaybetmelerine ve yürüme zorluğu çekmelerine neden olurdu. Develerin hörgüçlerinde 30-35 kilo kadar yağ bulunmakta ve bu yağda enerji stoku olarak kullanılmaktadır. Develer için hörgüçleri besin deposudur. Hörgüç aynı zamanda deveyi çöl sıcaklarında da koruma görevi yapmaktadır. Hörgüçlerinde biriktirdikleri bu yağ yığıntısı, yiyecek bulamadıkları zaman periyodik olarak beslenmelerini sağlar. Bundan dolayıdır ki çok şişman insanlar acıktıklarını söylediklerinde, hörgücün’den harca denilmektedir. Bir hörgüçlü deve normalde günde 30-50 kilo besin alabilirken, zor şartlarda günde sadece 2 kilo kuru otla bir ay boyunca yaşayabilmektedir. Develerde amiyane bir tabirle, mükemmel bir su kullanım ünitesi vardır. Develer suya az gereksinim duyarlar. Suyu depoladıkları yer ise vücutlarındaki su depolama cepleri ve özellikle de kan dolaşım sistemidir. Bundan dolayı suyu dokularından kaybederler, böylelikle kanlarındaki su oranı etkilenmez ve bu özellikleriyle de su içmeden günlerce, aylarca yaşayabilirler. Devede yağın tek bir yerde toplanması vücudun yağa bağlı olarak her yerinden yoğun oranda su atılmasını engeller bu da devenin suyu minimum oranda kullanmasını sağlar.